Medium

 Er was eens een medium dat, samen met haar overleden schoonvader, lezingen gaf aan geïnteresseerden. Ga je mee, vroeg een vriendin die al vaker was geweest, en aangezien ik niet de beroerdste ben reden we naar een zaaltje in Meppel. Of Hoogeveen, of ergens daar in de buurt, het is twintig jaar geleden en ik vergeet wel eens wat. We waren met dertig mensen en we luisterden eerst een uur, voordat we vragen mochten stellen.

Ze heette Winifred, en ze woonde ergens in Drenthe. Haar schoonvader was na zijn overlijden haar gids geworden en samen gaven ze mensen advies en antwoorden op hun vragen. Ze vertelde dat je in elk volgend leven je beperkingen van het vorig leven meeneemt, of blijft ervaren. Zo was ik bijvoorbeeld in een vorig leven zwaar geestelijk en lichamelijk gehandicapt, was ik vaak misbruikt en ook nog eens half blind. Ik schamperde dat ik het dan goed had gedaan in dit leven waarin ik sportwedstrijden won en op de universiteit had gezeten. Winifred glimlachte een minzaam en alwetend glimlachje dat me vreselijk irriteerde. Veel meer kan ik me van die avond niet herinneren. Been there, done that, en het t-shirt hoefde ik niet.

Maar toen kwam dat akkefietje met het oog, waardoor ik half blind werd. Ik legde uiteraard geen enkele link met de avond in Meppel. Daarna kwamen de hersenschuddingen die elkaar in rap tempo opvolgden waardoor ik niet meer de capaciteiten heb die ik eerder had. Mijzelf geestelijk gehandicapt noemen ging me wat te ver, maar toch piepte het verhaal over het medium ineens weer omhoog, want én half blind, én defecte hersenen, dat kan geen toeval zijn. Vervolgens legde ik het idee weer veilig terug op de plank. Als je geen verbanden legt bestaat het toeval niet.

Twee weken geleden gleed ik van de trap. Ik heb altijd gedacht dat ik zou sterven door een val van de trap, dus ik dacht 'Dit is het, het is zo ver', maar ik ging niet dood, ik lag alleen onderaan de trap te gillen van de pijn. En van de schrik omdat ik niet was overleden denk ik. Dus nu ben ik half blind, ik mis vaardigheden in mijn hoofd, en ik loop mank. En ik kan het medium Winifred in Drenthe niet meer uit mijn hoofd krijgen en al helemaal niet meer terugvinden op internet.

Van de trap gevallen

 Hoe kan het nou dat ik onderaan de trap tien minuten keihard loei van de pijn, ('De buuf is nu echt wel wakker') en dat dan uit de foto's blijkt dat er niks is gebroken? Waar komt die bizarre pijn dan vandaan?

Doe me dan maar krukken, zei ik, en nu hop ik al vier dagen met wisselende pijn in het rond. Ik ben niet op mijn hoofd gevallen overigens, maar dat komt natuurlijk omdat ik het quotum voor hersenschuddingen allang heb verbruikt. 

Dit maal beperkt het leed zich tot mijn linkerbeen. Ik liep de trap af met een volle wasmand, keek in de bocht even achterom of ik een schilderijtje had geraakt, verstapte me en gleed met het linkerbeen vooruit naar beneden.

Ik had wel graag gezien dat er iets gebroken was in mijn been. Alle mogelijkheden lagen open en die doen ook alledrie verrekte pijn: middenvoetsbeentjes, enkel en knie. Maar nee, er is weer eens niks te constateren. Met een breuk gaat er gips om, het is voor iedereen duidelijk wat er is, och wat een gek verhaal weer (en wat een schuine blik van de huisarts op Cor), en na een paar weken is het klaar. Nu heb ik geen enkel bewijs van pijn, of van dat er überhaupt 'iets' is. Voor hetzelfde geld stel ik me weer eens aan. 

Met die hersenschuddingen had ik er ook wel graag een stuk gips omheen gehad: Na 6 weken klaar, in de tussentijd niet mee douchen en laat het sporten ook maar even rusten. Dan wist ik tenminste waar ik aan toe was, en hoefde ik dat slappe gedoe van lege echo's en foto's niet te omzwachtelen met leuke woorden.

My Year of Rest and Relaxation

 Deze week is de laatste week dat ik in dienst ben bij de werkgever. Vanaf volgende week krijg ik een voorschot op de WIA. Absurd om in deze positie terecht te zijn gekomen en niet meer overal onbevooroordeeld en met veel zin in te kunnen duiken. De afgelopen twee jaar heb ik steeds gedacht dat het wel goed zou komen als ik de boel maar zo snel mogelijk accepteerde. Heel gek, maar zo blijkt het helemaal niet te werken. 

Ik kijk ook niet echt vooruit naar de toekomst, ik kijk vaker naar de deurmat waar ik toch al lang een brief van het UWV op had verwacht, met de bevestiging van het telefoongesprek dat we begin september hadden.

Laatst las ik een boek, of een artikel, of zag ik een film of drong zich op een andere manier een beeld aan me op van een ludieke manier om echt rust te krijgen. Ik ben even kwijt waar ik het gevoel opliep. Misschien was het wel het interview met een 100-jarige in de krant, die vertelde dat ze na haar 8e kind een jaar op bed lag omdat ze niet kon lopen. Volstrekt buiten de context bracht ze me op een geweldig idee: Wat nou als ik het hele gedoe van huishouden en wasjes en boodschappen en opruimen en koken eens een paar dagen volledig achter me zou laten en naar een hotel in het bos zou gaan? Geheel verzorgd, of beter gezegd: ontzorgd worden. Niet nadenken over eten, of over mensen waar ik naar moet luisteren, geen bed verschonen. Niet nadenken over planten bewateren en had ik de wasjes al genoemd?

Niks, niks, niks moeten. Hoe zou dat zijn? De 100-jarige had een verdomd goede reden om te blijven liggen, die wuif ik even weg, daar kan ik niet aan tippen. Ik las het artikel en ik voelde de enorme overgave die de laconiek geuite opmerking met zich mee bracht. Gewoon blijven liggen en niets te hoeven. Ik wil dat helemaal niet, en ik kan het ook niet. Ik kan alleen een dagje blijven liggen als ik griep heb en dan voel ik me eigenlijk een profiteur van de zorgen van een ander. 

Ik wil helemaal geen jaar in bed liggen, ik ben geen Sue Townsend of Ottessa Moshfegh, maar ik kan wel het idee an sich koesteren, en het vertalen naar wat wél binnen mijn bereik ligt en binnen mijn karakteriële vermogens: een hotel in het bos. Een plek voor overgave aan professionals zodat mijn interne controle-freak geen bodem heeft om stampij te lopen maken. Ik hoop dat deze gedachte wordt vervolgd.

Agenda

Wat is het fijnst? Wat geeft de meeste voldoening? Als het me lukt om mijn agenda te volgen? Of als het me is gelukt om de agenda zo op te stellen dat ik alles kan doen op en binnen de gestelde tijd? 

Ik word nu het blijst van het laatste. Toen ik werkte van het eerste. 

Ochtend met Baarzen

 Elke ochtend appen we hoe het is, wat we gaan doen, wat we hebben gedaan en soms zelfs hoe de nacht was. Dat laatste doet mijn vader, over mijn moeder. Hoe de nachten in Groningen zijn is niet interessant, vind ik, vinden we allemaal. Soms slapen mijn ouders niet omdat de oogoperatie van mijn moeder voor problemen zorgt, is ze misselijk van de medicatie, moet ze overgeven, knappen de hechtingen en voor ze het weten is het bed ondergebloed. Want ook kleine operaties gaan nooit zonder slag of stoot bij haar.

Toen ze na de eerste hartinfarct deze zomer een pacemaker kreeg kwamen twee artsen ons vertellen dat we even moesten gaan zitten voordat mam de kamer op zou komen. Bonk-bonk klonk het in onze oren. Natuurlijk was er tijdens de operatie iets mis gegaan, een arts stak uiteraard ergens dwars doorheen en iets anders stroomde vol bloed en de hersenen hadden even geen zuurstof gekregen. Bonk-bonk-bonk bonsde het hart in onze oren. En gezien de status van haar dementerende hersenen moesten we ons voorbereiden op het ergste.

Mam werd de kamer op gereden, hield de ogen gesloten. De arts schreeuwde haar toe: weet u wie ik ben? Ze opende haar ogen, keek en knikte. Ze sloot haar ogen en krabde aan haar jeukende neus. Ik moet die test vaak voor neurologen uitvoeren, dus ik kende er meteen een grote betekenis aan toe. Die gaat gewoon weer opkrabbelen en heeft aan het eind van de dag weer het hoogste woord wisten we op dat moment.

Altijd hetzelfde verhaal: het gaat grondig mis en daarna veert ze gewoon overeind. 

Na de tweede infarct, een week na de pacemaker-operatie, zei de arts dat we er over moesten nadenken om de behandeling te stoppen. Ik keek naar haar, hoe ze stilletjes in bed lag met gesloten ogen, met vingers die aan haar jeukende neus krabden. Nee, zei ik met een blik op pa. We zijn ons absoluut bewust van de ernst van de situatie, maar ze is nog te goed om te stoppen. En toen greep ze pa's arm, en zei: 'Ga eens achteruit, ik kan de dokter niet zien.' We glimlachten wat meewarig naar de jonge arts, want hij kende haar gewoon nog niet. Drie keer raden wie die avond weer het hoogste woord op de afdeling had.

Alles moest weg

 En toen kwam Michiel van het antiquariaat uit de Pelsterstraat alle boeken ophalen. 

Ik kende hem niet, hij kende mij niet, we kenden alleen maar dezelfde mensen van dertig jaar geleden, toen ik in de kroeg ging werken en hij zijn winkel begon.

Ik ga binnenkort eens langs om te zien of ze zich een beetje thuis voelen met zijn allen.

Over Berger & De Vries: Elke twee weken (in de even weken op de woensdag) presenteert de winkel zo'n 2.000 nieuwe oude boeken. Bij de volgende editie, op woensdag 15 oktober, zullen alle Pauls er ook tussen zitten.

Slaapmasker

 De sportarts had in elk verslag gelezen dat ik een gedreven persoon ben, en dat kon, volgens hem, onder de huidige omstandigheden best een slagje minder. Hij raadde me een dagschema aan waarbij ik 2 uur iets doe en waar ik dan 15 minuten in het donker zonder prikkels van bijkom. Tijden onder voorbehoud en naar eigen inzicht aan te passen. Ik doe dit nu al drie dagen, en het is schrikbarend hoe snel een blok van 2 uur voorbijgaat. Voor ik het weet gaat de wekker en dan loop ik die trap weer op waar ik mijn mobiel op vliegtuigstand zet, de wekker op 15 minuten, me op bed nestel en het slaapmasker voor mijn ogen trek.

Eerst hoor ik de piep in mijn oor lekker luid. Aan het eind van de 15 minuten is die weg. Het werkt dus. En die 15 minuten zijn niet eens bloedsaai. Ik mag niet slapen, maar dat kan ik toch niet overdag. Helpt dit nou echt? Ik weet het niet en ik moet zeggen dat ik er nu al wel een beetje flauw van ben. Twee uren tussen de rusttijden is niet veel. Hoe kan ik nu tot dingen komen in twee uur tijd! Beetje boodschappen en handwasjes en gewone wasjes en granola maken en een wandeling (als het tenminste eens ophoudt met dat natte weer), en even naar de kleermaker. 

Morgen wil ik naar de internetwinkel en de boekhandel, en voorheen zou ik misschien een leuke overdag-film mee pikken in de luxe zaal. Maar dat schiet de twee uur voorbij en dit schema wil ik toch minstens één week eens echt goed doen.

Verhalen

Vroeger vertelde ik weinig over mijzelf. Ik zag verhalen delen als een ruilhandel en een machtsmiddel. Hoeveel is jouw verhaal waard? Genoeg om mijn eigen verhaal tegenover te stellen? Want iemands verhaal kennen is iemand bezitten. Zoals fotografie ooit gezien werd als het kwaad dat de ziel wegnam. Verhalen zijn veel enger, die kun je buigen als je dat wil.

Nu steek ik steeds een verhaaltje af. Om mijzelf een plezier te doen speel ik daar wat mee en zorg ik ervoor dat ik niet altijd dezelfde woorden gebruik. Het moet geen script zijn hè? En soms komen er vragen terug die me een zijspoor laten inslaan, wat prettig is want een verhaal is pas echt een verhaal als het leeft en blijft groeien.