My Year of Rest and Relaxation

 Deze week is de laatste week dat ik in dienst ben bij de werkgever. Vanaf volgende week krijg ik een voorschot op de WIA. Absurd om in deze positie terecht te zijn gekomen en niet meer overal onbevooroordeeld en met veel zin in te kunnen duiken. De afgelopen twee jaar heb ik steeds gedacht dat het wel goed zou komen als ik de boel maar zo snel mogelijk accepteerde. Heel gek, maar zo blijkt het helemaal niet te werken. 

Ik kijk ook niet echt vooruit naar de toekomst, ik kijk vaker naar de deurmat waar ik toch al lang een brief van het UWV op had verwacht, met de bevestiging van het telefoongesprek dat we begin september hadden.

Laatst las ik een boek, of een artikel, of zag ik een film of drong zich op een andere manier een beeld aan me op van een ludieke manier om echt rust te krijgen. Ik ben even kwijt waar ik het gevoel opliep. Misschien was het wel het interview met een 100-jarige in de krant, die vertelde dat ze na haar 8e kind een jaar op bed lag omdat ze niet kon lopen. Volstrekt buiten de context bracht ze me op een geweldig idee: Wat nou als ik het hele gedoe van huishouden en wasjes en boodschappen en opruimen en koken eens een paar dagen volledig achter me zou laten en naar een hotel in het bos zou gaan? Geheel verzorgd, of beter gezegd: ontzorgd worden. Niet nadenken over eten, of over mensen waar ik naar moet luisteren, geen bed verschonen. Niet nadenken over planten bewateren en had ik de wasjes al genoemd?

Niks, niks, niks moeten. Hoe zou dat zijn? De 100-jarige had een verdomd goede reden om te blijven liggen, die wuif ik even weg, daar kan ik niet aan tippen. Ik las het artikel en ik voelde de enorme overgave die de laconiek geuite opmerking met zich mee bracht. Gewoon blijven liggen en niets te hoeven. Ik wil dat helemaal niet, en ik kan het ook niet. Ik kan alleen een dagje blijven liggen als ik griep heb en dan voel ik me eigenlijk een profiteur van de zorgen van een ander. 

Ik wil helemaal geen jaar in bed liggen, ik ben geen Sue Townsend of Ottessa Moshfegh, maar ik kan wel het idee an sich koesteren, en het vertalen naar wat wél binnen mijn bereik ligt en binnen mijn karakteriële vermogens: een hotel in het bos. Een plek voor overgave aan professionals zodat mijn interne controle-freak geen bodem heeft om stampij te lopen maken. Ik hoop dat deze gedachte wordt vervolgd.

Agenda

Wat is het fijnst? Wat geeft de meeste voldoening? Als het me lukt om mijn agenda te volgen? Of als het me is gelukt om de agenda zo op te stellen dat ik alles kan doen op en binnen de gestelde tijd? 

Ik word nu het blijst van het laatste. Toen ik werkte van het eerste. 

Ochtend met Baarzen

 Elke ochtend appen we hoe het is, wat we gaan doen, wat we hebben gedaan en soms zelfs hoe de nacht was. Dat laatste doet mijn vader, over mijn moeder. Hoe de nachten in Groningen zijn is niet interessant, vind ik, vinden we allemaal. Soms slapen mijn ouders niet omdat de oogoperatie van mijn moeder voor problemen zorgt, is ze misselijk van de medicatie, moet ze overgeven, knappen de hechtingen en voor ze het weten is het bed ondergebloed. Want ook kleine operaties gaan nooit zonder slag of stoot bij haar.

Toen ze na de eerste hartinfarct deze zomer een pacemaker kreeg kwamen twee artsen ons vertellen dat we even moesten gaan zitten voordat mam de kamer op zou komen. Bonk-bonk klonk het in onze oren. Natuurlijk was er tijdens de operatie iets mis gegaan, een arts stak uiteraard ergens dwars doorheen en iets anders stroomde vol bloed en de hersenen hadden even geen zuurstof gekregen. Bonk-bonk-bonk bonsde het hart in onze oren. En gezien de status van haar dementerende hersenen moesten we ons voorbereiden op het ergste.

Mam werd de kamer op gereden, hield de ogen gesloten. De arts schreeuwde haar toe: weet u wie ik ben? Ze opende haar ogen, keek en knikte. Ze sloot haar ogen en krabde aan haar jeukende neus. Ik moet die test vaak voor neurologen uitvoeren, dus ik kende er meteen een grote betekenis aan toe. Die gaat gewoon weer opkrabbelen en heeft aan het eind van de dag weer het hoogste woord wisten we op dat moment.

Altijd hetzelfde verhaal: het gaat grondig mis en daarna veert ze gewoon overeind. 

Na de tweede infarct, een week na de pacemaker-operatie, zei de arts dat we er over moesten nadenken om de behandeling te stoppen. Ik keek naar haar, hoe ze stilletjes in bed lag met gesloten ogen, met vingers die aan haar jeukende neus krabden. Nee, zei ik met een blik op pa. We zijn ons absoluut bewust van de ernst van de situatie, maar ze is nog te goed om te stoppen. En toen greep ze pa's arm, en zei: 'Ga eens achteruit, ik kan de dokter niet zien.' We glimlachten wat meewarig naar de jonge arts, want hij kende haar gewoon nog niet. Drie keer raden wie die avond weer het hoogste woord op de afdeling had.

Alles moest weg

 En toen kwam Michiel van het antiquariaat uit de Pelsterstraat alle boeken ophalen. 

Ik kende hem niet, hij kende mij niet, we kenden alleen maar dezelfde mensen van dertig jaar geleden, toen ik in de kroeg ging werken en hij zijn winkel begon.

Ik ga binnenkort eens langs om te zien of ze zich een beetje thuis voelen met zijn allen.

Over Berger & De Vries: Elke twee weken (in de even weken op de woensdag) presenteert de winkel zo'n 2.000 nieuwe oude boeken. Bij de volgende editie, op woensdag 15 oktober, zullen alle Pauls er ook tussen zitten.

Slaapmasker

 De sportarts had in elk verslag gelezen dat ik een gedreven persoon ben, en dat kon, volgens hem, onder de huidige omstandigheden best een slagje minder. Hij raadde me een dagschema aan waarbij ik 2 uur iets doe en waar ik dan 15 minuten in het donker zonder prikkels van bijkom. Tijden onder voorbehoud en naar eigen inzicht aan te passen. Ik doe dit nu al drie dagen, en het is schrikbarend hoe snel een blok van 2 uur voorbijgaat. Voor ik het weet gaat de wekker en dan loop ik die trap weer op waar ik mijn mobiel op vliegtuigstand zet, de wekker op 15 minuten, me op bed nestel en het slaapmasker voor mijn ogen trek.

Eerst hoor ik de piep in mijn oor lekker luid. Aan het eind van de 15 minuten is die weg. Het werkt dus. En die 15 minuten zijn niet eens bloedsaai. Ik mag niet slapen, maar dat kan ik toch niet overdag. Helpt dit nou echt? Ik weet het niet en ik moet zeggen dat ik er nu al wel een beetje flauw van ben. Twee uren tussen de rusttijden is niet veel. Hoe kan ik nu tot dingen komen in twee uur tijd! Beetje boodschappen en handwasjes en gewone wasjes en granola maken en een wandeling (als het tenminste eens ophoudt met dat natte weer), en even naar de kleermaker. 

Morgen wil ik naar de internetwinkel en de boekhandel, en voorheen zou ik misschien een leuke overdag-film mee pikken in de luxe zaal. Maar dat schiet de twee uur voorbij en dit schema wil ik toch minstens één week eens echt goed doen.

Verhalen

Vroeger vertelde ik weinig over mijzelf. Ik zag verhalen delen als een ruilhandel en een machtsmiddel. Hoeveel is jouw verhaal waard? Genoeg om mijn eigen verhaal tegenover te stellen? Want iemands verhaal kennen is iemand bezitten. Zoals fotografie ooit gezien werd als het kwaad dat de ziel wegnam. Verhalen zijn veel enger, die kun je buigen als je dat wil.

Nu steek ik steeds een verhaaltje af. Om mijzelf een plezier te doen speel ik daar wat mee en zorg ik ervoor dat ik niet altijd dezelfde woorden gebruik. Het moet geen script zijn hè? En soms komen er vragen terug die me een zijspoor laten inslaan, wat prettig is want een verhaal is pas echt een verhaal als het leeft en blijft groeien.

Mosterd

Ze belden van de uitkeringsinstantie. Even wat bevragen en wat checken. Want waarom kreeg ik pas na een jaar en tien maanden een grote hoeveelheid onderzoeken bij een re-integratiebureau? En dan ook nog eens onderzoeken waar ik helemaal kapot van terugkwam? Beats me, zei ik. Ik had zelf al een paar keer gevraagd of dit niet mosterd na de maaltijd was. Neenee, zei de verzekeraar van mijn werkgever. Neenee zei de bedrijfsarts. Ik krabde op mijn hoofd en deed braaf mee.

Het begon met een 'integraal cognitief onderzoek' dat ik supergoed deed. Maar dat is niet zo gek want ik ben graag het beste meisje van de klas als er uitdagingen voor me liggen. Twee dagen later had ik een psychiater tegenover me, en twee dagen daarna een neuroloog. De psychiater gaf me complimenten, met de neuroloog had ik schik. Ik lag er drie dagen af, sprak met mijn eigen psycholoog en ergotherapeut, en raapte me bij elkaar voor de laatste rit naar Zwolle en het 'integraal gezondheidsonderzoek' met een fysiotherapeut en een psycholoog. Daarna wist ik een half uur niet hoe ik het parkeerterrein af moest draaien.

Vijf keer vertellen dat het niet goed gaat, en dat toch heel goed willen doen. Ik klauterde me suf.

De week ervoor had ik mijn aanvraag voor afkeuring ingediend, daar belde de man van de uitkeringsinstantie voor. Ik had het goed gedaan, vond hij, aan mij lag het niet. Dat denk ik ook niet.

Klauterend karakter

De grote vraag is: krijg ik energie van contact met andere mensen of slurpt het me leeg en rolt dat vacuüm me richting de AAN-knop waardoor golven adrenaline bezit van me nemen en ik denk dat het energie is? Ja mensen, zo doe ik dat.

Geen benul op het moment zelf, ik word gek van die grenzen die pas achter me opdoemen als ik er al voorbij ben. Denk hierbij gerust in termen van mist en gevaar en niet kunnen bijbenen wat ik nu weer voel bij wat er net is gebeurd. Zie mij de hele tijd spontaan over hekken klauteren en er overheen kukelen, verboden weilanden in, waar al dan niet een stier staat. Voel gerust met me mee bij het idee van beekjes waar ik zonder erg in stap en pas aan de andere kant merk dat mijn beide voeten zeiknat zijn.

Die grenzen begin ik nu pas te voelen door meer op signalen te letten. Ik herken het zware gevoel in mijn hoofd nu wat vaker, en de piep in mijn oren natuurlijk, en zoals laatst, toen werkelijk alle energie uit me wegrende op het moment dat ik de ruimte met verjaardagsgasten binnen kwam. De tweede stap is ook lastig: daar gevolg aan geven. Ik probeer mijzelf nu maar met deze metaforen op te voeden want Het Hoofd houdt niet meer van abstract. Gisteravond doemde het hek langzaam op uit de regen, toen ik bij de MamaCash vrouwen zat en verborgen achter een joekel van een plant de draaistoel bevochtigde met mijn natte billen van het lekke zadel. Lekker stilletje bijkomen, luisteren naar de vrouwen en hun verhalen, en hoppa, daar stond ineens het hek, geen ontkomen aan. Een heel vriendelijk hek, dat wel. Maar ik zag het, ik zocht niet naar de aan-knop maar trok mijn jas weer aan en trapte rustig naar huis, het hek links latend. Goed bezig Baars!

Ik krijg nu applaus als ik zeg dat ik De Nieuwe Werkelijkheid heb geaccepteerd. Hierin kan ik op dit moment toevallig even niet werken, maar straks en langzaamaan en zeker weten gaat het me lukken om ver voor mijn pensioen weer helemaal tip top in orde te zijn. Ja ja, heel knap dat ik mij dat voorhoud, en dat ik het verkoop als acceptatie. Of is het echt acceptatie en neem ik mijzelf hier even met teveel korrels zout?

Laatst maakten twee vrienden, onafhankelijk van elkaar, de opmerking dat het hen best lastig lijkt om de situatie echt te accepteren met mijn karakter, dat ze omschreven als enthousiast en energiek. Waarom komen mensen nu ineens aanzetten met dat Karakter fenomeen? Want het maakt wel degelijk wat uit als mensen dat zeggen. Het zijn linten om de bomen in het bos. Zelf ben ik allang verdwaald.

Mijn oren piepen, ik moet de stilte weer opzoeken. Mijn karakter wil dat dan juist niet doen. Ik voel me meer Dwars dan Enthousiast. Ik luister niet, ik treiter mijzelf. Ik moet gewoon dat hek over klauteren en die stier aankijken. Ik moet duwen en testen. Snap je?