18 december 2025

Gratis geduld

 Even klaar met de sympathieke metaforen hoor. Eergisteren lag ik bij de fysio op de bank, ik had mijzelf getrakteerd op het overslaan van de huisarts, en terwijl ze mijn been controleerde en masseerde sloeg een golf van verdriet door me heen. Ik was zó goed bezig geweest dacht ik, maar vijf minuten in de fysiopraktijk brachten me weer helemaal terug naar af. Zij noemt het De Realiteit.

Ik had een krukkenbeleid en een trapuitdaging, en ik was royaal met schouderklopjes omdat het best te doen was. Ja ik had wel pijn, maar stukken minder dan zes weken geleden, dus ik was op de goede weg! Het krukkenbeleid hield in dat ik van zwaaien tussen twee krukken, zes weken geleden, ging naar de situatie dat ik thuis zonder kruk liep en buitenshuis slechts met 1. Bij de trap-oefening sloot ik mijn voet niet meer aan, maar probeerde met een been dat maar 90º buigt, een voet per tree te plaatsen. Afdalend werkt dat niet, maar vooruitgang zet ik met babystapjes, zei ik dan maar.

Voet en enkelbanden en kniebanden, was de inschatting van de HA. De fysio gooit daar een goed geraakte pees en waarschijnlijk ook scheenbeen bovenop, en laat me zien dat mijn linkerknie nog steeds dikker is dan die andere. Dat brengt een mens toch wel even terug bij zichzelf. Ja als ik voetbalblessures heb leg ik net als een voetballer alle vervelende zaken het liefst buiten mijzelf.

Ik vind dat het nu wel beter had moeten zijn. Ik heb zes weken rustig aan gedaan en gedacht dat mijn opbouw goed was, en nu zegt het bezoek aan de fysio mij dat het niet voldoende was. Ik moet binnenshuis weer met een kruk lopen en buitenshuis zelfs met twee krukken. Ik mag hele kleine oefeningen doen, onder het motto wel voelen-maar geen pijn. Geduld zou het toverwoord moeten zijn. Een oefening die ik al twee jaar onder de knie (geen opzet) probeer te krijgen. 

Zo, klaar met geklaag. Eens kijken of er nog leuke metaforen zijn om mee te spelen.

17 december 2025

Ongenode gasten

Hoe ga jij nou om met de pijn, vroeg ik de vriendin die (vreselijk verhaal dit, houd je vast) alle botten in een van haar vergroeide voeten heeft laten breken in de verwachting dat alle botjes en pezen, strak vastgezet en goed begeleid, een nieuwe gezonde plek zouden vinden en die hierin teleurgesteld is omdat er niet serieus naar haar klachten over pijn en bloed werd geluisterd en die nu misschien nooit meer uit die, als tijdelijk bedoelde, rolstoel zal komen.

Hoe gaan we om met pijn. Zij eerst.
Haar pijn is een Ongenode Gast, appte ze. Ik moest even graven, maar herinnerde me toen dat in een therapievorm de Ongenode Gast wordt gebruikt, vraag me niet welke. Het kan Schema-therapie zijn, maar net zo goed ACT (Acceptance & Commitment Therapy). Zij heeft als psychologe dit soort verwijzingen parater dan ik en omdat ze nog steeds denkt dat ik slim ben gooit ze het als een knipoog in het gesprek.
Ik vroeg of ze een persona had gemaakt van de Ongenode Gast, en onmiddellijk kwam terug: de Muppetmannen Statler en Waldorf. Twee maar liefst, dat geloof ik best met die ballast van haar.

Ze zette me met die term Ongenode Gast wel op het verkeerde been. Ik houd namelijk van fysieke ongenode gasten, die aanbellen voor de gezelligheid en die altijd vragen of het wel uitkomt (hallo E en N, hallo M en A) en die het geen probleem vinden als ik nee zeg, volgende keer beter, gewoon blijven proberen. Vorige week kwam een ongenode gast net tien minuten vóór een genode gast aan de deur, en dat was reuze gezellig. Ik begon pas na een half uur te raaskallen.

Toen ik. En voor ik er over na had gedacht noemde ik de drieling Ietje, Fietje en Pietje die met hun cocktailshakers in mijn hoofd tegen mijn besturingssysteem aan rammen waardoor ik na een half uur uit mijn nek ga lullen, woorden verhaspel en niet uit mijn zinnen kom. Deze drieling gaat niet meer weg, dat weet ik en dat is nu eenmaal zo. Ik hoop wel dat ze op den duur iets minder nadrukkelijk aanwezig zullen zijn.
Daarnaast hebben we (ik en de drieling) nu al een week of zes een oude man met een wandelstok in onze Airbnb wonen. Hij is erg op zichzelf, bemoeit zich nergens mee, en hoewel ongenodigd heb ik wel een plekje voor hem gemaakt. Hij laat me de drieling wel eens vergeten, en dan weet ik niet meer wie me vandaag weer zo heeft afgemat.

Ik ga niet zeggen dat we ons wel 'vermaken', want dat is te blij uitgedrukt. Ik verveel me in ieder geval zelden: ik laat de drieling begaan met het gerammel tegen mijn besturingssysteem, lees de oude man wat boeken voor, en zij op hun beurt doen niet vervelend over een verhaspeld woord of drie. Nee, 'knus' is het woord ook niet.

7 december 2025

Tijd

 Depressief zou ik mijzelf niet willen noemen, en 'somber' is het woord ook niet. Traag, komt in de buurt. Lijkt er niet op? Het heeft wel hetzelfde effect.
Ik geniet ervan dat ik nu de AH weer mag laten voorrijden met de boodschappen, dat Cor daar lekker eten van maakt, en dat ik een paar keer per week naar de brasserie om de hoek mag hobbelen waar ik met mensen afspreek om er even uit te zijn, en dat ik zó weinig kan dat ik mooi veel lees en podcasts luister en oude series kijk. Tussendoor voel ik mij erg terneergeslagen, het best passende woord in deze situatie.

29 november 2025

Yogagenoten met postcovid

 'Wie gaat er maandags mee, een half uurtje zwemmen in de Papiermolen?' vroeg ik in de lente aan mijn yogagenoten die allemaal postcovid hebben. 

Eentje gaf een gil, eentje sloeg de handen voor de ogen, eentje kwam me aarzelend tegemoet, om me niet direct af te wijzen. Had ik iets verkeerds gezegd? 
'Het is maar een half uurtje,' zei ik nog, maar ik bleek volledig op het verkeerde spoor te zitten.
Iemand legde het me uit: thuis aankleden, spullen pakken, zorgen dat je bij het zwembad komt, omkleden, zwemmen, en wéér afdrogen en aankleden. En dan ben je er nog niet, want dan moet je ook nog naar huis en ben je de rest van de dag volledig kwijt.
Het uurtje yoga is voor de meesten al de opsporing van een paar dagen aan energie, zwaarder gemaakt door het halfuurtje ontspannen theedrinken na afloop.

Het artikel dat vandaag in de Volkskrant staat over het leven van postcovidpatiënten is hartverscheurend, er is niet tot nauwelijks medische kennis of ondersteuning, laat staan behandeling. De overheid neemt ze niet serieus en laat ze links liggen. Sterker: mijn yogagenoten moeten ook nog eens bijna een jaar op hun WIA keuring wachten, en eentje heeft zelfs te horen gekregen dat ze best nog wel tenten kan naaien in 50,5% van de tijd die ze niet afgekeurd is.

'Als dit het is dan hoeft het van mij niet meer,' zei iemand uit de groep een tijd geleden. Ze is niet de enige, in het artikel staat dat er zeker tien mensen het afgelopen jaar euthanasie hebben gekregen.

Zondag is er een protest op het Malieveld: https://www.watkanikdoen.nl/actie/het-pais-protest-niethersteld.  Via de link kun je online meedoen.

24 november 2025

Oppassen

Ik pas via de telefoonverbinding op mijn moeder terwijl mijn vader snel boodschappen doet. Ze wil hutspot en een toetje, pa moet vijf keer kijken of er nog wel een toetje is. Hij doet zijn sjaal om en draalt wat, en dan begint alles van voor af aan, hutspot, vlees, toetje! O een toetje! Is dat er nog wel?

Zij ligt op de bank in Borne, ik lees in Groningen, want ze was moe en wilde even stil zijn. Haar mobiel ligt op de tafel en staat op de luidspreker.

Ik hoor geschuifel, een deur die opent. 
Mam! Mam! Wat doe je?
Ik kom zo terug meisje
Mam kom terug, wat doe je?
Ik ga even naar de kelder
Nee kom terug!
Ja maar ik moet even kijken of er nog aardappels zijn!
Nee! Kom terug! Pa is aardappels kopen!
O echt waar? Dan ga ik weer terug op de bank.

Pffff. Het wordt tijd voor een slot op de gangdeur.

17 november 2025

Medium


 Er was eens een medium dat, samen met haar overleden schoonvader, lezingen gaf aan geïnteresseerden. Ga je mee, vroeg een vriendin die al vaker was geweest, en aangezien ik niet de beroerdste ben reden we naar een zaaltje in Meppel. Of Hoogeveen, of ergens daar in de buurt, het is twintig jaar geleden en ik vergeet wel eens wat. We waren met dertig mensen en we luisterden eerst een uur, voordat we vragen mochten stellen.

Ze heette Winifred, en ze woonde ergens in Drenthe. Haar schoonvader was na zijn overlijden haar gids geworden en samen gaven ze mensen advies en antwoorden op hun vragen. Ze vertelde dat je in elk volgend leven je beperkingen van het vorig leven meeneemt, of blijft ervaren. Zo was ik bijvoorbeeld in een vorig leven zwaar geestelijk en lichamelijk gehandicapt, was ik vaak misbruikt en ook nog eens half blind. Ik schamperde dat ik het dan goed had gedaan in dit leven waarin ik sportwedstrijden won en op de universiteit had gezeten. Winifred glimlachte een minzaam en alwetend glimlachje dat me vreselijk irriteerde. Veel meer kan ik me van die avond niet herinneren. Been there, done that, en het t-shirt hoefde ik niet.

Maar toen kwam dat akkefietje met het oog, waardoor ik half blind werd. Ik legde uiteraard geen enkele link met de avond in Meppel. Daarna kwamen de hersenschuddingen die elkaar in rap tempo opvolgden waardoor ik niet meer de capaciteiten heb die ik eerder had. Mijzelf geestelijk gehandicapt noemen ging me wat te ver, maar toch piepte het verhaal over het medium ineens weer omhoog, want én half blind, én defecte hersenen, dat kan geen toeval zijn. Vervolgens legde ik het idee weer veilig terug op de plank. Als je geen verbanden legt bestaat het toeval niet.

Twee weken geleden gleed ik van de trap. Ik heb altijd gedacht dat ik zou sterven door een val van de trap, dus ik dacht 'Dit is het, het is zo ver', maar ik ging niet dood, ik lag alleen onderaan de trap te gillen van de pijn. En van de schrik omdat ik niet was overleden denk ik. Dus nu ben ik half blind, ik mis vaardigheden in mijn hoofd, en ik loop mank. En ik kan het medium Winifred in Drenthe niet meer uit mijn hoofd krijgen en al helemaal niet meer terugvinden op internet.

8 november 2025

Van de trap gevallen


 Hoe kan het nou dat ik onderaan de trap tien minuten keihard loei van de pijn, ('De buuf is nu echt wel wakker') en dat dan uit de foto's blijkt dat er niks is gebroken? Waar komt die bizarre pijn dan vandaan?

Doe me dan maar krukken, zei ik, en nu hop ik al vier dagen met wisselende pijn in het rond. Ik ben niet op mijn hoofd gevallen overigens, maar dat komt natuurlijk omdat ik het quotum voor hersenschuddingen allang heb verbruikt. 

Dit maal beperkt het leed zich tot mijn linkerbeen. Ik liep de trap af met een volle wasmand, keek in de bocht even achterom of ik een schilderijtje had geraakt, verstapte me en gleed met het linkerbeen vooruit naar beneden.

Ik had wel graag gezien dat er iets gebroken was in mijn been. Alle mogelijkheden lagen open en die doen ook alledrie verrekte pijn: middenvoetsbeentjes, enkel en knie. Maar nee, er is weer eens niks te constateren. Met een breuk gaat er gips om, het is voor iedereen duidelijk wat er is, och wat een gek verhaal weer (en wat een schuine blik van de huisarts op Cor), en na een paar weken is het klaar. Nu heb ik geen enkel bewijs van pijn, of van dat er überhaupt 'iets' is. Voor hetzelfde geld stel ik me weer eens aan. 

Met die hersenschuddingen had ik er ook wel graag een stuk gips omheen gehad: Na 6 weken klaar, in de tussentijd niet mee douchen en laat het sporten ook maar even rusten. Dan wist ik tenminste waar ik aan toe was, en hoefde ik dat slappe gedoe van lege echo's en foto's niet te omzwachtelen met leuke woorden.

30 oktober 2025

My Year of Rest and Relaxation

 Deze week is de laatste week dat ik in dienst ben bij de werkgever. Vanaf volgende week krijg ik een voorschot op de WIA. Absurd om in deze positie terecht te zijn gekomen en niet meer overal onbevooroordeeld en met veel zin in te kunnen duiken. De afgelopen twee jaar heb ik steeds gedacht dat het wel goed zou komen als ik de boel maar zo snel mogelijk accepteerde. Heel gek, maar zo blijkt het helemaal niet te werken. 

Ik kijk ook niet echt vooruit naar de toekomst, ik kijk vaker naar de deurmat waar ik toch al lang een brief van het UWV op had verwacht, met de bevestiging van het telefoongesprek dat we begin september hadden.

Laatst las ik een boek, of een artikel, of zag ik een film of drong zich op een andere manier een beeld aan me op van een ludieke manier om echt rust te krijgen. Ik ben even kwijt waar ik het gevoel opliep. Misschien was het wel het interview met een 100-jarige in de krant, die vertelde dat ze na haar 8e kind een jaar op bed lag omdat ze niet kon lopen. Volstrekt buiten de context bracht ze me op een geweldig idee: Wat nou als ik het hele gedoe van huishouden en wasjes en boodschappen en opruimen en koken eens een paar dagen volledig achter me zou laten en naar een hotel in het bos zou gaan? Geheel verzorgd, of beter gezegd: ontzorgd worden. Niet nadenken over eten, of over mensen waar ik naar moet luisteren, geen bed verschonen. Niet nadenken over planten bewateren en had ik de wasjes al genoemd?

Niks, niks, niks moeten. Hoe zou dat zijn? De 100-jarige had een verdomd goede reden om te blijven liggen, die wuif ik even weg, daar kan ik niet aan tippen. Ik las het artikel en ik voelde de enorme overgave die de laconiek geuite opmerking met zich mee bracht. Gewoon blijven liggen en niets te hoeven. Ik wil dat helemaal niet, en ik kan het ook niet. Ik kan alleen een dagje blijven liggen als ik griep heb en dan voel ik me eigenlijk een profiteur van de zorgen van een ander. 

Ik wil helemaal geen jaar in bed liggen, ik ben geen Sue Townsend of Ottessa Moshfegh, maar ik kan wel het idee an sich koesteren, en het vertalen naar wat wél binnen mijn bereik ligt en binnen mijn karakteriële vermogens: een hotel in het bos. Een plek voor overgave aan professionals zodat mijn interne controle-freak geen bodem heeft om stampij te lopen maken. Ik hoop dat deze gedachte wordt vervolgd.